Đường mạch nha với vị ngọt thanh dễ chịu, được sử dụng khá phổ biến trong làm bánh kẹo và chế biến món ăn. Vậy kẹo mạch nha làm từ gì và có công dụng ra sao? Lợi ích của mạch nha như thế nào? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
I. Mạch nha là gì?
Mạch nha là hay còn được gọi là Maltose, một loại mật dẻo được sản xuất từ ngũ cốc (lúa mạch, lúa mì, yến mạch, đại mạch, …). Đây là một chất đường dẻo được làm bằng gạo nếp và các loại tinh bột, có dùng men trong mầm thóc để đường hóa.
Loại mật này có độ dẻo nhưng không dai, vị ngọt thanh, màu vàng sậm, thơm ngon mùi nếp. Ở Việt Nam, vùng đất sản xuất mạch nha nổi tiếng và ngon nhất là ở làng Thi Phổ, huyện Mộ Đức, tỉnh Quảng Ngãi.
Mạch nha có tính ngọt tự nhiên nên thường được sử dụng để thay thế đường trong việc làm bánh kẹo, nấu chè, chế biến các món ăn hoặc thức uống. Ngoài ra, mạch nha cũng có thể ăn trực tiếp, hoặc dùng kèm với các món như khoai, sắn, bánh tráng rất ngon.
II. Mạch nha làm từ gì?
Hiện nay, mạch nha là một loại kẹo rất nổi tiếng và cũng là một nguyên liệu quan trọng trong căn bếp của các đầu bếp.
Loại mật này này được làm từ các loại hạt ngũ cốc như yến mạch, đại mạch hay lúa mì, lúa mạch. Tuy nhiên, mỗi phương pháp sản xuất sẽ cho ra những thành phẩm khác nhau. Mạch nha tồn tại với 3 dạng như sau:
- Đường mạch nha: Đây là một loại đường dẻo có màu nâu sẫm như mật ong, thường để thay thế cho đường trắng trong chế biến món ăn, chẳng hạn như nấu chè, làm bánh kẹo,…
- Kẹo mạch nha: Đây là món ăn vặt tuổi thơ của rất nhiều thế hệ. Kẹo mạch nha có độ dẻo đặc trưng và vị ngọt thanh nên được rất được rất nhiều bạn trẻ yêu thích.
- Mạch nha trong sản xuất bia rượu: Mạch nha ở dạng này yêu cầu chế biến rất cầu kỳ. Những hạt lúa mạch được lựa chọn kỹ lưỡng rồi mới đem đi sấy khô ở nhiệt độ khoảng 60 độ C. Ở Việt Nam, do lúa mạch không phải là nguyên liệu được sản xuất phổ biến nên chúng ta thường dùng thóc tẻ để chế biến.
III. Công dụng tuyệt vời của mạch nha
Mạch nha có tính ngọt tự nhiên nên thường được sử dụng để thay thế đường trong việc làm bánh kẹo, nấu chè, chế biến các món ăn hoặc thức uống. Bên cạnh đó, loại kẹo này còn chứa nhiều chất dinh dưỡng (vitamin B,C, chất lên men) nên sử dụng mạch nha rất an toàn và tốt cho sức khỏe.
Ngoài ra, mạch nha cũng có thể ăn trực tiếp, hoặc dùng kèm với các món như khoai, sắn, bánh tráng cũng rất ngon, làm tăng hương vị cho món ăn.
IV. Tác dụng của mạch nha trong y học
Bên cạnh tác dụng chế biến các món ăn ngon thì mạch nha còn là một vị thuốc, có tác dụng chữa bệnh thần kỳ ít ai nghĩ đến. Trong y học cổ truyền, theo Dược tính bản thảo thì mạch nha có ngọt hơi ôn, vị ngọt mặn, không độc. Do đó, mạch nha còn có một số tác dụng tuyệt vời đối với sức khỏe như:
1. Cung cấp năng lượng cho cơ thể
Đường mạch nha là một loại carbohydrate. Đây là một trong những chất dinh dưỡng cần thiết để cơ thể chúng ta hoạt động tốt. Carbohydrate cũng là nguồn nhiên liệu ưa thích của não và hệ thần kinh. Chính vì vậy khi cơ thể mệt mỏi, thiếu năng lượng bạn hoà mạch nha với nước ấm để sử dụng sẽ thấy cơ thể được phục hồi.
2. Cải thiện sức khỏe tiêu hóa
Thành phần enzyme amylase và vitamin B có trong mạch nha giúp hỗ trợ tiêu hóa nên có thể dùng điều trị chứng khó tiêu. Bên cạnh đó, mạch nha còn chứa các vi khuẩn có lợi giúp cải thiện chức năng miễn dịch cho cơ thể, điều chỉnh mức cholesterol và tăng cường hấp thụ chất dinh dưỡng.
V. Hướng dẫn cách làm đường mạch nha đơn giản tại nhà
1. Nguyên liệu chuẩn bị
Nguyên liệu để nấu mạch nha gồm: mộng lúa nếp già, gạo nếp, lúa mạch và hạt lúa mạch mì đã có mầm. Vị ngọt của mạch nha hoàn toàn là từ nếp và mộng lúa chứ không phải từ đường. Nếp phải lớn hạt, không lép, phơi thật khô và mộng lúa phải già nắng.
2. Các bước làm kẹo mạch nha
- Bước 1: Chế biến mộng lúa nếp
– Ngâm mộng lúa nếp trong nước 1 ngày rồi vớt ra xả thật sạch nước chua. Sau đó, tiếp tục ngâm từ 7 đến 8 ngày nữa. Trong thời gian này, phải thường xuyên tưới nước như ủ lúa mạ.
– Sau đó, đem mộng ra rũ sạch trấu rồi rửa sạch và ủ lại cho mộng héo. Tiếp theo, xé rời ra phơi nắng cho thật khô giòn và giã nhỏ.
- Bước 2: Chế biến đường mạch nha
– Gạo nếp nấu thành xôi rồi để nguội. Sau đó, trộn đều bột mộng lúa nếp và cơm nếp với nhau, cứ 5kg xôi bạn trộn 1kg bột mầm là được. Trộn đều rồi đổ thêm nước lã theo tỷ lệ 1 lít nước và 2 kg gạo rồi cho vào chảo gang, đổ nước sền sệt, cho thêm bột mầm, khuấy đều và bắc lên lò nấu rồi khuấy nhuyễn.
– Sau đó, đem nấu hỗn hợp trong khoảng 6 – 7 tiếng rồi cho vào bao gai, ép lấy nước tinh chất nếp. Ép thật kỹ để lấy nước cốt và bỏ phần bã đi.
– Sau khi ép và lọc sạch xong, lại đổ hỗn hợp vào nồi nấu tiếp cho đặc. Sau khoảng 4 – 5 giờ nữa, bạn sẽ thu được một chất dẻo, ngọt thanh, thơm thơm.
– Cuối cùng, cô đặc đường thì cần khuấy liên tục để không bị cháy và keo lại. Khi nào hỗn hợp sánh lại là được kẹo mạch nha rồi.
- Bước 3: Thành phẩm
Mạch nha khi làm xong sẽ có độ dẻo và thơm đặc trưng. Mạch nha tự làm có thể đảm bảo sức khỏe vì không sử dụng phụ gia hay chất hóa học. Mạch nha có thể ăn kèm với bánh tráng, bánh bò hoặc chế biến các món ăn.
Khi không dùng hết bạn nên cho vào hũ và bịt kín rồi để ở nơi thoáng mát và nên sử dụng càng sớm càng tốt vì mạch nha để lâu thường dễ bị chua.
VI. Các món ngon được làm từ mạch nha tốt cho sức khỏe
Trong mạch nha chứa các chất lên men tốt cho sức khỏe, hàm lượng vitamin B, C cao nên sử dụng loại mật này cho món ăn hằng ngày sẽ rất bổ dưỡng và tốt cho sức khỏe. Dưới đây là chúng tôi sẽ gợi ý một số món ngon được làm từ mạch nha rất tốt cho sức khỏe. Các chị em có thể tham khảo và trổ tài cho gia đình và bạn bè thưởng thức.
1. Sữa mạch nha
Sữa mạch nha được làm từ hỗn hợp của lúa mạch, sữa nguyên kem và bột mì, sau đó được làm khô cho đến khi tạo thành bột. Đây không chỉ là một loại sữa thơm ngon, mà nó còn được xem như một chất bổ sung dinh dưỡng cho trẻ sơ sinh và cả người lớn, chữa được các bệnh như mất ngủ, cải thiện tuần hoàn máu, làm đẹp da,…
2. Kẹo đậu phộng
Kẹo đậu phộng hay kẹo còn gọi là kẹo lạc, đây là món kẹo dân giã, giản dị và là tuổi thơ của biết bao thế hệ. Cách làm kẹo đậu phộng rất đơn giản. Bạn chỉ cần đun nóng mạch nha, sau đó trộn chung với đậu phộng và hạt mè là đã có những chiếc kẹo thơm ngon chiêu đãi gia đình và bạn bè.
3. Kẹo Nougat
Vài năm trở lại đây, kẹo nougat trở thành một món ngọt được nhiều nhà chuẩn bị để đón Tết. Món kẹo này không chỉ thơm ngon mà còn có bề ngoài bắt mắt nên được nhiều trẻ nhỏ yêu thích. Việc sử dụng mạch nha thay thế cho đường cát làm cho món kẹo không bị ngọt gắt, ăn nhiều cũng không có cảm giác ngán.
Mạch nha không chỉ tốt giúp tăng hương vị cho món ăn mà còn rất tốt cho sức khỏe. Hi vọng qua những thông tin chia sẻ trên, bạn đọc có thể hiểu rõ về mạch nha và ứng dụng của chúng trong đời sống.